Niepowodzenia szkolne to proces, który rozwija się stopniowo, często zaczynając od drobnych początkowo niewielkich problemów. Trudności te nie tylko wpływają na wyniki w nauce dziecka, ale także na jego zachowanie, emocje oraz relacje z rówieśnikami. Dlatego tak ważna jest świadomość rodziców i opiekunów na temat trudności szkolnych.
Z tego wpisu dowiesz się:
- Czym się charakteryzują trudności szkolne?
- Jakie mogą być ich przyczyny i skutki?
- Co mogą zrobić dorośli, aby pomóc dziecku przezwyciężyć trudności szkolne?
Za dużo wymagań, za mało możliwości
Niepowodzenia szkolne to długotrwały stan, w którym znajduje się dziecko. Początkowo to brak zadania domowego, zła ocena ze sprawdzianu, nieprzygotowanie do lekcji. Brak zrozumienia jednego zagadnienia prowadzi do zagubienia w kolejnych tematach. Pojawienie się trudności szkolnych jest związane z nierównościami między wymaganiami szkoły i poziomem trudności materiału, a możliwościami dziecka. Przejawiają się w zachowaniu i działaniu dziecka oraz w jego osiągnięciach w postaci ocen. Dziecko, które nie rozumie materiału, napotyka szereg konsekwencji nie tylko w sferze edukacyjnej, ale także w społecznej i emocjonalnej.

Co wpływa na pojawienie się trudności w nauce?
Nie ma jednej przyczyny niepowodzeń szkolnych – ich powstanie zazwyczaj jest złożonym procesem, który ma wieloczynnikowe podłoże. Z jednej strony powody mogą znajdować się w środowisku szkolnym, z drugiej w wielu aspektach psychofizycznych dziecka oraz warunkach, w jakich żyje.

- Czynniki szkolne to różnorodne elementy związane z metodami nauczania, takimi jak niekompetentne realizowanie podstawy programowej, błędy w nauczaniu, liczne klasy, brak indywidualnego podejścia do ucznia itp.
- Czynniki środowiskowe to ogół warunków, w jakich dziecko żyje i rozwija się, a które mają wpływ na jego sytuację szkolną.
- Czynniki indywidualne dotyczą samego dziecka i obejmują jego cechy, motywację do nauki, poziom rozwoju intelektualnego, stan zdrowia oraz ewentualne braki rozwojowe.
Skutki niepowodzeń edukacyjnych mają wpływ na funkcjonowanie dziecka. To nie tylko złe oceny, ale przede wszystkim poczucie niemożności sprostania wymaganiom, co prowadzi do obniżonej samooceny i braku wiary we własne siły. To ma znaczący wpływ na rozwój emocjonalny dziecka oraz na jego relacje z rówieśnikami. Pojawia się niechęć do szkoły i nauki, ale przede wszystkim silny stres, w którym dziecko żyje. Negatywne konsekwencje mają zatem poważny wpływ na jego rozwój.
Rola opiekunów w zapobieganiu trudnościom szkolnym
Warto pamiętać, że przez cały rok szkolny należy wspierać dziecko w wyzwaniach edukacyjnych oraz zapobiegać pojawieniu się trudności.

Co możesz zrobić rodzic/ opiekun?
- Wierz w możliwości dziecka i motywuj do działania.
- Przeanalizuj, jakie zasoby posiada dziecko, w jakich dziedzinach jest dobre i co stanowi jego mocną stroną?
- Rozmawiaj z dzieckiem na temat szkoły i nauki, pytaj, bądź na bieżąco z jego sytuacją szkolną.
- Zastanów się, jakie dziecko ma podejście do nauki, co jest dla niego łatwe, a co sprawia trudności?
- Pomagaj w odrabianiu zadań, ale również ucz samodzielności w działaniu.
- Poszukaj pomocy w postaci korepetycji, aby wyjaśnić materiał od prostszych tematów, co ułatwi radzenie sobie z trudniejszymi zagadnieniami.
- Ucz dziecko, jak radzić sobie z drobnymi niepowodzeniami i stresem.
- Utrzymuj kontakt ze szkołą.
- Buduj w dziecku przekonanie, że zawsze może zwrócić się do Ciebie o pomoc i razem pokonacie trudności.
- Doceniaj wysiłek i każde staranie – najważniejsze są małe sukcesy.
- Wykorzystaj platformę edukacyjną skillplanet.io, aby rozbudzić ciekawość poznawczą dziecka i pokazać, że nauka podana w innej formie może być interesująca i wciągająca.
- Daj dziecku przestrzeń do rozwoju zainteresowań i pasji.
- Skorzystaj ze szkoleń dla dzieci i młodzieży dostępnych na platformie edukacyjnej https://skillplanet.io/
Wspieraj dziecko i towarzysz mu w sukcesach, ale także w trudniejszych momentach. Ważne, aby droga przez wyzwania edukacyjne była waszą wspólną podróżą, a dziecko miało tego świadomość. Pamiętaj, że każde pokonanie trudności to sukces, a Ty już dziś, dzięki swojemu podejściu i zaangażowaniu możesz powiedzieć „NIE” trudnościom szkolnym.
Źródła:
- https://www.zaufanyterapeuta.eu/porady-dla-pacjentow/trudnosci-szkolne-i-niepowodzenia-ktore-wplywaja-na-jakosc-zycia-dziecka
- „Zagubieni w szkole. Jak odkryć źródła szkolnych trudności dziecka i pomóc mu je przezwyciężyć” Greene Ross W. wyd. Mamania Warszawa 2019